اسید سیتریک


جوهر لیمو یا همان سیتریک اسید کاربردهای فراوانی در صنعتی غذایی و داروسازی و دیگر صنایع دارد. سیتریک اسید، اسیدی ضعیف و از مهم ترین اسید های آلی است که در مرکبات وجود دارد.
از جوهر لیمو به عنوان واسطه در سیکل سیتریک اسید (چرخه کربس) یاد می کنند، که این چرخه در متابولیسم موجودات هوازی وجود دارد.


نام محصول: جوهر ليمو يا اسيد سيتريک (Citric Acid)
فرمول شيميايي اسيد سيتريک: C6H8O7
گريد: خوراکي و صنعتي
اين ماده داراي سه گروه COOH است که مي تواند با سه مولکول باز واکنش دهد که معمولا به شکل بي آب يا مونوهيدرات (با يک مولکول آب) است. فرم مونوهيدرات وقتي در دماي 78 درجه سانتي گراد گرم شود به سيتريک اسيد بي آب تبديل مي شود و زماني که تا دماي بالاتر از 175 درجه سانتي گراد گرم شود، با از دست دادن دي اکسيد کربن و آب تجزيه مي شود. اسيدسيتريک (Citric Acid) مجتمع هاي سيترات را با کاتيون هاي فلزي تشکيل مي دهد.

انواع اسيد سيتريک :
اسيد سيتريک خشک (اسيد سيتريک آنهيدروز)
اسيد سيتريک آبدار (اسيد سيتريک مونو هيدرات)

خواص فيزيکي شيميايي سيتريک اسيد :
طعم دهنده و اصلاح کننده pH و نگهدارنده
ضد انعقاد و آنتي اکسيدان
نرم کننده
عامل بافر

نام محصول: سيتريک اسيد
جرم مولکولي (گرم بر مول): 192.124 (خشک)
210.14 (آبدار)
درصد خلوص: 98 تا 99 درصد
محلول در: آب، استون، الکل، اتيل استات، دي متيل سولفوکسايد و اتر
دانسيته: 1.665 گرم بر سانتي متر مکعب (فرم خشک)
1.542 گرم بر سانتي متر مکعب (فرم آبدار)
دماي ذوب: 153 درجه سانتي گراد
دماي جوش: 310 درجه سانتي گراد
شکل ظاهري: پودر سفيد رنگ

اسيد سيتريک صنعتي چيست؟
اين ماده به صورت بي ‌رنگ، متبلور شده و متعلق به دسته کربوکسيليک اسيد مي باشد. در دماي اتاق، اسيد سيتريک صنعتي به صورت پودر است.
ترکيب سيترات با فلزات، به علت اثرگذاري کمتر، براي پاکسازي ديگ ‌هاي بخار استيل کاربرد دارد. از محلول بافري اسيد به منظور پاک کننده براي از بين بردن دي اکسيد گوگرد از سوخت‌ هاي گازي کارخانه هاي برق استفاده مي ‌شود.
استرهاي اين اسيد با الکل‌ ها در محدوده وسيعي شناخته شده‌اند. استر هاي تري اتيل، تري بوتيل و استيل تري بوتيل به عنوان يک نرم کننده غير سمي در پلاستيک ‌سازي مصرف مي شوند.

سيتريک اسيد کريستالي :

اسيد سيتريک يک اسيد آلي مي باشد که در گريد خوراکي و صنعتي مورد استفاده قرار مي گيرد. اين ماده حالت جامد و کريستالي دارد. با استفاده از روش کريستاليزه کردن در آب گرم، اسيد سيتريک خشک به شکل پودري به وجود مي آيد. اسيد سيتريک خشک در دماي 47 درجه سانتي گراد از فرم آبدار به دست مي آيد.

اسيد سيتريک خوراکي چيست؟
اسيد سيتريک يا جوهر ليمو در چه غذاهايي استفاده مي شود؟ اسيدسيتريک بيشتر در صنايع غذايي (مواد غذايي و نوشيدني ها) استفاده مي شود و عمده مصرف آن به شرح زير است:

به عنوان نگهدارنده مواد غذايي :
جلوگيري از قهوه اي شدن برخي محصولات تازه بريده شده مانند سيب هاي خرد شده
ساخت محصولاتي مانند بستني، آب نبات، نوشابه، آبميوه، پودر نوشيدني
تازه ماندن غذاهاي کنسرو شده و شيشه اي و حفاظت در مقابل سم خطرناک بوتوليسم
مکمل هاي دارويي و غذايي و بهبود طعم داروهاي جويدني يا شربت ها
مواد غذايي منجمد و برخي فراورده هاي لبني
بهبود غلظت غذا
ايجاد طعم ترش در غذا
افزايش عمر غذا و نوشيدني

اسيد سيتريک مايع:
اسيد سيتريک مايع يک محلول 50 درصد مي باشد که توسط کارشناسان شيمي در آزمايشگاه محلول سازي مي شود که به منظور ضدعفوني و تميز کردن با قدرت بالا استفاده مي شود. اين محلول را براي تميزکاري برخي از فلزات که با اسيد سيتريک واکنش مي دهند مي توان استفاده کرد. اسيد سيتريک مايع اين محلول به صورت آماده براي فروش موجود نمي باشد.

به منظور توليد اسيد سيتريک مايع کافيست اسيد سيتريک کريستالي را در ظروفي که با اين ماده واکنش نمي دهند با آب مقطر يا آبي که جوشانده شده و املاح معدني و نا خالصي هاي آن از بين رفته ترکيب کرد.
حدودا 450 گرم اسيد سيتريک را با 1 ليتر آب با استفاده از قاشق غير فلزي بهم بزنيد  تا خوب محلول شود سپس از کاغذ صافي به آرامي عبور دهيد و در يک ظرف پلاستيکي در جاي خنک و تاريک نگهداري کنيد. در صورت نگهداري درست اين محلول را تا دو سال مي توان استفاده کرد.

قرص سيتريک اسيد :
قرص اسيد سيتريک يک داروي خوراکي با نام عمومي CHILORPROAMIDE TABLET ORAL 250 MG مي باشد، اين دارو براي درمان ديابت قندي و ديابت هيپوفيزي مي باشد، که با تجويز پزشک مي بايست مصرف شود.
سيتريک اسيد در قرص جوشان: اسيد سيتريک به عنوان يک اسيد انتخابي در فرمولاسيون قرص جوشان و براي کمک به انحلال ماده موثره موجود در آن و همچنين تنظيم pH و مزه دارو مورد استفاده قرار مي گيرد.

درصد خلوص اسيد سيتريک :
همانطور که گفته شد سيتريک اسيد يک اسيد قوي با درصد خلوص بالا در حدود 98 تا 99 درصد مي باشد. جهت تعيين درصد خلوص اسيد سيتريک و تشخيص ناخالصي هايي همچون هيدروکلريک اسيد، سولفوريک اسيد، فرميک اسيد و سولفوروس اسيد، آزمايش هاي مختلفي انجام مي گيرد گه نتايج آن ها ميزان نهايي درصد خلوص اسيد سيتريک را مشخص مي کند.

تفاوت اسيد سيتريک آبدار و اسيد سيتريک خشک در چيست؟
به طور کلي ترکيبات شيميايي به هنگام تشکيل کريستال هاي خود مقادير مختلفي مولکول آب جذب مي کنند. به گونه اي که در فرم آنهيدروز يا خشک هيچ مولکول آب در ترکيب وجود ندارد و در فرم مونوهيدرات يک مولکول آب در هر مولکول از ساختار ترکيب شيميايي وجود دارد.
در اسيد استيک نيز تفاوت بين اسيد استيک آبدار و اسيد سيتريک خشک وجود مولکول آب در ساختار مولکولي آن است. تفاوت در ساختار مولکولي باعث تفاوت در ساختار و برخي از خواص مي شود. به عنوان مثال اسيد سيتريک آبدار به صورت کريستالي و اسيد سيتريک خشک به صورت پودري توليد مي شود.
يکي ديگر از تفاوت ها در شيوه توليد محصول است. بدين صورت که اسيد سيتريک خشک از تبلور آب گرم و اسيد سيتريک آبدار از تبلور آب سرد حاصل مي شود.
با توجه به ساختار و ويژگي هاي اسيد سيتريک آبدار و خشک تقريبا موارد مصرف متفاوتي هم براي آن ها تعريف شده است. به عنوان مثال اسيد سيتريک آبدار در انواع نوشيدني هاي داراي طعم ترش قابل استفاده است. اسيد سيتريک خشک نيز به عنوان تنظيم کننده PH اسيدي و ايجاد طعم ترش و بهبود در حفظ روکش براق سطح ميوه ها کاربرد دارد.

ميوه هاي داراي اسيد سيتريک :
مرکبات زير حاوي مقادير زيادي از جوهر ليمو هستند.
ليمو
ليمو ترش سبز
پرتقال
گريپ فروت
نارنگي

ميوه هاي داراي سيتريک اسيد با دز کمتر :
آناناس
توت فرنگي
تمشک
قره قاط
گيلاس
گوجه فرنگي
ميوه هاي گرمسيري

طرز تهيه اسيد سيتريک (طرز تهيه جوهر ليمو) :
اين محصول به دليل مصرف زياد، ظرفيت اقتصادي بالايي دارد. اين ماده بيشتر با تخمير ميکروبي از طريق آسپرژيلوس نايجر (Aspergillus niger) به دست مي آيد.
به علت زياد شدن درخواست در بازارهاي در حال رشد، راه هاي زيادي براي سنتز اسيد سيتريک، افزايش بازدهي و کارايي محصول وجود دارد. براي حمايت از مقياس توليد، لازم و مهم است که فرآيند توليد با استفاده از مواد زائد کشت و صنعت در دسترس و ارزان، ضمن حفظ بازده توليد بالا، با محيط زيست نيز سازگار باشد. طرز تهيه جوهر ليمو به صورتي است که از طرق کشت دادن کپکي با نام آسپرژيلوس، روي شکر حاصل مي شود. فرآيند جداسازي و ته نشيني موجب شده کلسيم سيترات بدست آيد.

از واکنش کلسيم سيترات با آب، اسيدسيتريک با کلسيم هيدروکسيد توليد مي شود. فرمول زير نشان دهنده طرز تهيه اسيد سيتريک است:
Ca3(C6H5O7)2+ 6H2O ? 3Ca (OH)2+ 2C6H8O7

دز مصرف اسيد سيتريک در صنايع :
صنايع غذايي بيش از 70 درصد
دارويي 12 درصد
شيميايي 11 درصد
چرم 4 درصد
آرايشي و بهداشتي 2 درصد
ساير صنايع 1 درصد

نقش اسيد سيتريک در بدن:
ترکيب مورد نظر موجب زياد شدن ويژگي دسترسي پذيري زيستي مواد معدني مي شود که بدن آن را جذب مي کند. براي مثال، سيترات کلسيم به اسيد معده براي جذب نياز ندارد. همچنين اين ماده در مقايسه با کربنات کلسيم عوارض جانبي کمتري مانند گاز، نفخ و يبوست دارد. منيزيم در فرم سيترات جذب شده باعث افزايش جذب اکسيد منيزيم، سولفات منيزيم و جذب مکمل هاي روي مي شود. سيترات پتاسيم مي تواند از بدن در برابر سنگ کليه محافظت کند.

تاريخچه توليد اسيد سيتريک :
داستان اسيد سيتريک در سال ???? با کار کارل ويلهم شيل شروع شد. وي از آب ليمو کلسيم سيترات را به دست آورد و با افزودن اسيد سولفوريک به آن به سيتريک اسيد مايع رسيد. در سال ???? نيز آدامز و گريموکس موفق شدند اسيد را به روش سنتزي از گليسرول توليد نمايند.
با توسعه فرآيندهاي تخميري که در آن از محلول هاي قندي ارزان قيمت استفاده مي شد، روش هاي رايج توليد اسيد سيتريک اهميت خود را از دست دادند. تا اينکه در سال ???? وهمر توانست براي اولين بار از محيط پني سيليوم که حاوي قند و اسيدهاي معدني بود، به اسيد سيتريک دست يابد.
درنهايت روش آسپرژيلوس نايژر در سال ???? توسط زاهوراسکي به ثبت رسيد؛ البته در سال ???? دانشمندي به نام کوري توانست براي اولين بار اسيد سيتريک را از قارچ آسپرژيلوس نايژر توليد کند. در سال ???? تحقيقات وي اساس احداث کارخانه اي بزرگ در نيويورک براي توليد اين اسيد شد. در سال ???? نيز روش کشت غوطه ور توسعه يافت.

توليد جهاني سيتريک اسيد :
اسيد سيتريک به دليل کارايي و ويژگي هايي که دارد و اينکه اسيدي آلي و غير سمي است ازجمله اسيدهاي پرمصرف در صنعت است. طبق اعداد و آمار اعلام شده درحدود ?? درصد از اسيد سيتريک توليدي در جهان در صنايع غذايي مصرف مي شود و ديگر مقادير توليد شده در داروسازي و صنعت کاربرد دارد.
طبق گزارش هاي اعلام شده ساليانه در حدود ??????? تن تقاضا براي سيتريک اسيد در سراسر جهان وجود دارد ؛ گفتني است با توجه به تنوع و گستره کاربردهاي آن افزايش در مقدار تقاضا براي اسيد سيتريک امري طبيعي و منطقي است. 

از کاربردهاي سيتريک اسيد مي توان به موارد زير اشاره کرد:
سيستم آنتي اکسيداني شوينده‌ هاي اسيدي موي سر (شامپوهاي ضد شوره)
محصولات مراقبت بهداشتي و محصولات پوستي (ژل ها، کرم ها و مايعات)
پلاستيک‌ هاي صنعت بسته‌ بندي غذا
سنتز مواد جامد از مولکول هاي کوچک
تنظيم pH يون‌ هاي فلزي و آبکاري فلزات
به عنوان شار لحيم کاري در صنعت
از بين بردن و جلوگيري از تجمع رسوب آهک در ديگ هاي بخار و اواپراتور
تميز کننده هاي خانگي
ضد عفوني کننده ها و قارچ کش
محصولات پاکسازي محيط زيست
شوينده بهداشتي
خوراک حيوانات
سلامت پوست
الکل
داروها مثلا در قرص هاي جوشان به همراه بي کربنات سديم
محلول هاي ضد انعقاد و لخته شدن خون
صنايع رنگ‌ سازي
صنايع غذايي
استخراج نفت
تصفيه آب
چاپ
صنعت نساجي
صنايع شيميايي
امولسيفاير
عکاسي
در صنعت پلاستيک
به عنوان کاتاليزور
عامل بافري
در بتن جهت افزايش مقاومت، جلوگيري از سفت شدن سريع و کاهش اثر دما و سفت کننده ها
در صنايع نوشيدني به عنوان تنظيم کننده اسيديته
در صنعت پنير سازي به ويژه پنير موزارلا به عنوان کاتاليست
در ترکيب مکمل هاي غذايي به منظور جذب سريعتر
به عنوان طعم دهنده و نگهدارنده مثل نوشيدني هاي گاز دار
جايگزين اسيد نيتريک به منظور غير فعال کردن فولاد ضد زنگ
عامل مهار کننده اکسيداسيون در فراورده هاي گوشتي
در صنايع آرد و نان به عنوان نگهدارنده و افزايش کيفيت محصول
در رنگ هاي خوراکي به جهت کنترل ميزان pH رنگ هاي قليايي
در محصولات آرايشي و بهداشتي مثل محصولات از بين برنده جوش و لکه پوست
در حالت آبدار در قارچ کش ها و مهار کننده ترومبين در صنعت دارو سازي استفاده مي شود.
در شربت ها و قرص ها به عنوان مهار کننده مزه بد دارو استفاده مي شود.
به عنوان ماده اي بافري در پايداري مواد دارويي استفاده مي شود.

مزاياي اسيد سيتريک :
مصرف سيتريک اسيد طبيعي بدون ضرر
جلوگيري از آسيب بدن در برابر راديکال هاي آزاد
داراي اثرات ضد التهابي
جلوگيري از رشد باکتري ها و قارچ ها
افزايش اسيديته و عدم رشد باکتري ها در محيط اسيدي
داراي اثرات آلکاني
توليد آسان و قابليت بالاي حلاليت
سرشار از آنتي اکسيدان
به صورت سيترات در چرخه کربس براي توليد انرژي

موارد احتياط هنگام کار با اسيد سيتريک :
در صورت تماس طولاني مدت با گريد خالص اسيد سيتريک، اين مواد موجب آسيب به پوست، چشم، دندان و درد معده، مشکلات آلرژيک و تنفسي، درد مفاصل، تورم، حالت تهوع و استفراغ مي شود.
بعد از مصرف اين ماده اگر بيماري هاي کليوي، قلبي، فشارخون بالا، سابقه حمله قلبي، مشکلات ادرار، ورم يا اسهال داريد، به پزشک خود مراجعه کنيد.
مصرف بيش از اندازه سيتريک اسيد در طولاني مدت موجب فرسايش ميناي دندان نيز مي شود.
همچنين اين اسيد به دليل خاصيت خورندگي بايد در مقادير لازم و به اندازه مصرف شود.
معايب اسيد سيتريک :
برخورد آن با چشم مي تواند منجر به سوزش چشم ها شود. به همين دليل بلافاصله پس از برخورد آن با چشم، چشم ها را با آب فراوان شستشو دهيد.
هنگامي که محصولات داراي اسيد سيتريک براي مدت طولاني روي پوست بمانند، مي توانند منجر به سوزش و تورم پوست شوند.
مصرف نوشيدني و آبنبات هاي داراي سيتريک اسيد، مي تواند به مرور زمان منجر به پوسيدگي و زرد شدن دندان ها شود.
داروهاي حاوي اين اسيد نيز مي توانند مشکلات گوارشي مانند معده درد، تهوع  يا استفراغ را به همراه داشته باشد.

خطرات مصرف اسيد سيتريک :
تا به امروز از طريق سازمان غذا و دارو مدرکي مبني بر خطرناک بودن اين اسيد ارائه نشده است. اما با توجه به گزارش هاي ارائه شده توسط کارشناسان علمي، مشخص شده مصرف طولاني مدت و بيش از اندازه سيتريک اسيد مي تواند منجر به بروز واکنش هاي آلرژيک شود. تنگي نفس، معده درد، دردهاي عضلاني و همچنين تورم و درد مفاصل از جمله واکنش هاي آلرژيک ناشي از مصرف اين اسيد است.

نکات ايمني در استفاده از اسيد سيتريک :
با توجه به اينکه اين اسيد با گريد خوراکي در محصولات غذايي بسياري استفاده مي شود، خطر چنداني براي دستگاه گوارش ايجاد نمي کند، اما لازم است بدانيد خوردن مقدار زيادي از اسيد استيک استفراغ و دل درد را به همراه دارد. در اين شرايط بهتر است حدود ??? ميلي ليتر آب و بعد شير توسط فرد خورده شود و در صورت نياز به پزشک مراجعه کنيد.
اين اسيد با توجه به خواصي که دارد مي تواند در غلظت بالا باعث تحريک چشم ها و حتي پوست شده و باعث سوختگي شيميايي و ايجاد تاول روي سطح پوست شود. در صورت تماس چشم يا پوست با اين اسيد بايد به سرعت سطح آلوده را با آب ولرم به مدت ?? تا ?? دقيقه شستشو داد.
اسيد استيک اگر در مجاورت حرارت قرار بگيرد، احتمال اشتعال و انفجار براي آن در نظر گرفته شده است که در صورت اشتعال گازهاي سمي توليد مي کند.
شرکت هيرو تجارت شما را در خريد مطمئن مواد شيميايي همراهي مي نمايد. اين شرکت آمادگي خود را براي فروش انواع اسيد سيتريک با قيمت مناسب اعلام مي دارد.
ما، در شرکت هيرو تجارت با افتخار خدمات و محصولات شگفت‌انگيز خود را به مشتريان و شرکت‌هاي عزيز ارائه مي‌دهيم. در هيرو تجارت به ايجاد روابط قوي و بلندمدت با مشتريان خود اهميت مي‌دهيم و همواره به دنبال شراکت‌هاي موفق و مستدام هستيم.

چرا با هيرو تجارت همکاري کنيد؟
کيفيت بي‌نظير: ما به شدت تمرکز خود را بر کيفيت محصولات و خدماتي که ارائه مي‌دهيم، متمرکز مي‌کنيم. تيم ما از بهترين مواد اوليه استفاده مي‌کند و فرآيندهاي دقيق و کنترل کيفيت سختگيرانه را رعايت مي‌کند تا محصولاتي را ارائه کند که داراي بالاترين کيفيت هستند.

تنوع محصولات: ما مجموعه‌اي از محصولات گسترده و متنوع را در اختيار داريم. ما محصولاتي را ارائه مي‌دهيم که براحتي مي‌توانند نيازهاي شما را برآورده کنند. همچنين، ما قادر به سفارشي‌سازي محصولات براساس نيازهاي شما هستيم.
تحويل به موقع: ما به تعهداتمان در مورد تحويل به موقع و عملکرد سريع و مؤثر پايبنديم. همواره تلاش مي‌کنيم تا به شما محصولات را در زمان مقرر و در شرايط عالي ارائه دهيم.
قيمت رقابتي: با در نظر گرفتن تقاضاي شما و رقابت در بازار، ما قيمت‌هاي رقابتي و منصفانه‌اي را ارائه مي‌دهيم. ما به دنبال برقراري يک رابطه منصفانه و مستدام با شما هستيم و هميشه به دنبال راه‌حل‌هاي مقرون به صرفه براي شما هستيم.
خدمات مشتريان برتر: ما به خدمات مشتريان برتر اهميت مي‌دهيم. تيم پشتيباني ما همواره در دسترس است تا به شما کمک کند و به سوالات و نيازهاي شما پاسخ دهد. ما به ارتباط مستمر و شفاف با مشتريانمان اعتقاد داريم و در تمام مراحل رابطه تجاري با شما همراه خواهيم بود.

نمونه‌هاي رايگان و آزمايشي: ما آماده ارائه نمونه‌هاي رايگان و آزمايشي از محصولات خود به شما هستيم تا از کيفيت و عملکرد آنها قبل از خريد رسمي اطمينان حاصل کنيد. اين به شما فرصت مي‌دهد تا قبل از تصميم‌گيري نهايي با محصولات ما آشنا شويد.

شراکت مستدام: ما به دنبال برقراري روابط تجاري مستدام و بلندمدت با مشتريان و شرکاي تجاري خود هستيم. با همکاري با هيرو تجارت ما مي‌توانيم يک تيم قوي تشکيل دهيم و با هم به رشد و پيشرفت بيشتر بپردازيم.

با توجه به مزايايي که هيرو تجارت مي‌تواند به شما ارائه دهد، ما دعوت مي‌کنيم تا با ما در تعامل باشيد و درباره نيازها و خواسته‌هاي خود صحبت کنيد. ما آماده همکاري با شما براي ارائه راه‌حل‌هايي مناسب و سفارشي شده هستيم.

براي کسب اطلاعات بيشتر، لطفاً با ما تماس بگيريد يا به بخش ارتباط با ما  وبسايت هيرو تجارت مراجعه کنيد. اميدواريم که بتوانيم در آينده نزديک با هم همکاري کنيم.

تماس با ما


شبکه های اجتماعی