جوش شیرین یا بی کربنات سدیم، یک پودر محلول و به رنگ سفید است. بی کربنات سدیم بی بو و غیر قابل اشتعال می باشد و با اسیدها واکنش می دهد. در اثر این واکنش دی اکسید کربن و گرما آزاد می شود.
آمونیاک (NH3)، گاز بی رنگ و قهوه ای متشکل از نیتروژن و هیدروژن است. این ساده ترین ترکیب پایدار این عناصر است و به عنوان مواد اولیه برای تولید بسیاری از ترکیبات مهم نیتروژن مهم تجاری استفاده می شود.
جوش شیرین و آمونیاک؛ ویژگی ها و کاربرد
بی کربنات سدیم به اهداف مختلفی از قبیل استفاده در پخت و پز، تمیز کردن، درمان بیماری های جزئی پزشکی مانند آفتاب سوختگی و نیش حشرات استفاده می شود.
از کاربرد های دیگر جوش شیرین میتوان به کاربرد آن در کشاوزری اشاره کرد که از آن به عنوان راهی برای مبارزه با رشد قارچ ها در مزارع استفاده می کنند.
استفاده عمده از آمونیاک به عنوان یک کود است. آمونیاک همچنین می تواند به صورت نمک های آمونیوم مانند نیترات آمونیوم، NH4NO3، سولفات آمونیوم، (NH4) 2SO4 و فسفات های مختلف آمونیوم باشد.
آمونیاک نیز در تولید مواد منفجره تجاری (به عنوان مثال، ترنیتروتوولین [TNT]، نیتروگلیسیرین و نیتروسلولوز استفاده می شود). در صنایع نساجی، آمونیاک برای تولید الیاف مصنوعی مانند نایلون استفاده می شود.
جوش شیرین موارد ایمنی
در حالیکه بی کربنات سدیم به طور کلی به عنوان یکی از مضرترین مواد شیمیایی محسوب نمی شود، ولی قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی از آن می تواند اثرات نامطلوب بهداشتی مثل موارد زیر را در پی داشته باشد.
- سرفه و عطسه؛ اگر غلظت بالایی از آن استنشاق شود.
- تحریکات دستگاه گوارش؛ ممکن است در صورت مصرف مقدار زیادی از آن رخ دهد.
- جوش شیرین در حالت خشک، برای پوست خطرناک نیست با این حال، اگر مرطوب شود می تواند موجب تحریک پوست شود. بنابراین هنگام کار با جوش شیرین از دستکش و لباس محافظ باید استفاده شود.
- تحریک خفیف، مانند قرمزی و درد کم، ممکن است در صورت تماس با چشم اتفاق بیافتد. از آنجایی که بی کربنات سدیم اغلب در حالت پودری دیده می شود، باید عینک ایمنی استفاده شود و جایی برای شستن چشم و پوست در محل کار باشد. اگر این ماده شیمیایی به چشم یک کارگر برود، می تواند موجب تحریک شدید خفیف تا متوسط آن شود.
آمونیاک؛ موارد ایمنی
قرار گرفتن در معرض آمونیاک به پوست، چشم و ریه آسیب می رساند، و می تواند باعث آسیب دیدگی چشم و تورم و تجمع مایع در ریه ها شود. بنابراین هنگام کار با آمونیاک باید موارد ایمنی زیر را رعایت کنید:
- هنگام کار با آمونیاک از تجهیزات حفاظتی شخصی استفاده کنید. برای کار با آمونیاک مایع، ممکن است نیاز به مراقبت از چشم، صورت و پوست داشته باشید.
- از تهویه مناسب استفاده کنید. هرگز با آمونیاک در یک مکان بدون تهویه مناسب کار نکنید.
- آمونیاک را در جایی که مواد شیمیایی ناسازگار وجود دارد نگه داری نکنید.
- آمونیاک مایع می تواند چشم شما را بسوزاند. باید در محل کار باید جایی برای شستشو وجود داشته باشد.